Een verdwenen stukje Velsen-Noord rond 1960. In het huis links woonden ooit de Palestinapioniers van Kibboets Beverwijk

Foto G. E. Terpstra. Collectie Noord-Hollands Archief

2 Oktober 2024 verschijnt de herziene uitgave van 'Matses met aardbeien' van Jan van der Linden bij De Vrijstaat Roetz. Bart Vuijk en ik schreven ieder een aanvullend hoofdstuk. Bestellen: matsesaardbeien@gmail.com  Info: Matses met aardbeienDe Vrijstaat Roetz

Foto omslag Michiel Castelijns

Ooit een van de mooiste landschappen van Nederland, met uitgestrekte bossen en vruchtbare landerijen. Dichters noemden het ‘Hollands Arcadië’. Tegenwoordig is het een van onze meest vervuilende en vervuilde industriegebieden. Om te begrijpen hoe dat gebeuren kon, moet je de geschiedenis dicht op de huid zitten.

 

De geschiedenis begint met het graven van het Noordzeekanaal en de overwegingen daarvoor. Het verhaal zoomt in op de bewoners, het ritme van hun leven, de sociale structuur ervan. Na de Eerste Wereldoorlog nestelt Hoogovens zich in het dan nog ongerepte duingebied. Met de komst van die fabriek raken de veranderingen in een versnelling.

 

Het boek bestaat uit drie delen: Breesaap en Rooswijk beschrijft het leven voor de komst van Hoogovens, Hoogovens tot de oliecrisis geeft een beeld van de periode van 1918 tot 1973, Oliecrisis tot heden beschrijft het tijdvak van 1973 tot halverwege 2022. Het verleden wordt gisteren, gisteren wordt vandaag en vandaag geeft uitzicht op de toekomst. Hoe zal die eruitzien?

 

De staalwoestijn. Verandering van een landschap, van Hoogovens tot Tata: een geschiedenis | Saskia Sluiter |Uitgeverij  Noordboek | ISBN 978 94 6471 063 2 | Paperback, 336 pagina’s | verkoopprijs € 24,50

 

Foto omslag: Collectie Gerard Castricum. De locatie van de kibboets ligt onder de stip van de i.

Een landelijke uithoek bij Beverwijk herbergt aan het eind van de jaren dertig een plek waar het leven van alledag en het politieke wereldtoneel elkaar ontmoeten. Hier, in Kibboets Beverwijk, worden Joodse jongeren voorbereid op hun vertrek naar de nieuwe Joodse staat in Palestina op een moment dat het anti-semitisme als een dreigend monster door Europa waart.

Deze Palestina pioniers, van idealen vervuld, konden destijds nauwelijks vermoeden wat hen -noch in Europa, noch in Palestina- te wachten stond. Ze leefden hun jonge leven zoals jongeren doen, ongewis van hun eigen lot, werkend aan hun idealen.

Saskia Sluiter heeft bijna tachtig jaar later hun bijna verdwenen levens en lot in beeld gebracht.

In een onvoorstelbare zoektocht langs mensen, door archieven en op het internet is het haar gelukt een flard regionale geschiedenis te koppelen aan wat er in die dreigende wereld gaande was. Met wetenschappelijke precisie, de creativiteit van een kunstenaar en de zorgvuldigheid van een diep betrokkene, heeft zij het wel en wee van vrijwel alle bewoners van Kibboets Beverwijk een plaats gegeven in de lokale geschiedenis. Maar dat niet alleen: haar zoektocht reikte verder en bracht uiteindelijk ook aan het licht hoe het de meeste Beverwijkse pioniers van die tijd is vergaan.

Dat maakt Kibboets Beverwijk tot een onmisbare bijdrage aan de geschiedenis van deze jonge Joden in Nederland.

Kibboets Beverwijk is uitgegeven door de Vrijstaat Roetz. De verkoopprijs is € 19,95. Te bestellen via:  

https://www.boekenbestellen.nl/boek/kibboets-beverwijk/33040

 

Een aantal Kibboetsbewoners.

Foto Juda Pinkhof. Collectie Ghetto Fighters House Museum Israel. De fotograaf was zelf  een van de Palestinapioniers. Hij kwam om in Auschwitz.

 Palestinapioniers in de sneeuw voor het huis aan de Gildenlaan 1 te Velsen-Noord. 

Foto Juda Pinkhof. Collectie Ghetto Fighters House Museum Israel. 

Wasdag op Gildenlaan 1, Velsen-Noord.

Foto Juda Pinkhof. Collectie Ghetto Fighters House Museum Israel. Juda Pinkhof kwam om in Auschwitz

Publicaties:

2010  Beek als bron: In Arcadia Een bundel met gedichten en foto’s naar aanleiding van de tentoonstelling Beek als Bron in Beverwijk, uitgave              Dubouc

2011  Park in beweging De gedaantewisseling van het Velsen-Noordse Wijkeroogpark in woord en beeld, uitgave Dubouc

2012  Duivenlogboek Een tortelduivennest boven de keukendeur in woord en beeld, uitgave Dubouc

2019  Kibboets Beverwijk: Palestinapioniers en Velsen-Noord en Beverwijk uitgave De Vrijstaat Roetz

2020  De Chemica: gas- en ijzeraarde in Beverwijk en Velsen-Noord Kennemer verleden Bulletin 44, uitgave HGMK. Een onderzoekje naar                    aanleiding van de grote hoeveelheid gasaarde die nog steeds in de grond ligt op voormalig terrein van papierfabriek Van Gelder in Velsen-            Noord

2021  Ploegen op de rotsen: de Dienst Bescherming Bevolking in Velsen en Beverwijk Kennemer verleden Bulletin 45, uitgave HGMK

2022  Kuntkes of Waluck? Hoe een knal op de Rotterdamse Coolsingel resoneerde in Velsen-Noord in Kennemer verleden Bulletin 47, uitgave              HGMK. De moordaanslag op een kopstuk van het Oekraïense verzetsleger in 1937 blijkt actueler dan gedacht...           

2022  Niet in Velsen! De overval op Velsen-Noord Kennemer verleden Bulletin 48, uitgave HGMK. Dit verhaal is de weerslag van een   

          onderzoek naar de geplande opslag van radioactief afval langs de oever van het Noordzeekanaal in Velsen-Noord, in 1982. Hiervoor                    sprak ik onder andere met Pieter Winsemius, die me over zijn aandeel in deze geschiedenis vertelde 

2023  De staalwoestijn. Verandering van een landschap, van Hoogovens tot Tata: een geschiedenis. https://noordboek.nl/boek/de-staalwoestijn/.            Een geschiedenis in vogelvlucht van het gebied waar nu Tata Steel IJmuiden staat, met zijn omgeving.

2024  2 Oktober verschijnt de herziene uitgave van 'Matses met aardbeien' van Jan van der Linden bij De Vrijstaat Roetz. Bart Vuijk en ik   

          schreven ieder een aanvullend hoofdstuk. Bestellen: matsesaardbeien@gmail.com  Info: Matses met aardbeienDe Vrijstaat Roetz

          

Recensies, besprekingen en/of interviews: 

2019  Jan Butter Opstapje voor emigranten naar Palestina Noordhollands Dagblad 1 oktober 

2020   Michaja Langelaan Palestina-pioniers in de IJmond Argus 4 februari

2021   Koen van Eijk Opkomst en ondergang van de BB Noordhollands Dagblad en Haarlems Dagblad digitaal, 8 mei

2023   Truus Zonneveld Dankzij deze expositie zie ik de ontwikkeling en de eigenheid van mijn werk Haarlems Dagblad en Noordhollands                       Dagblad 15 juni / Hans Nauta Hoe zonde zou het zijn om Tata Steel dicht te gooien Trouw 19 oktober / NPO radio 4 programma De      

           ochtend 24 oktober / Menzo Willems Van Arcadië tot staalwoestijn De Telegraaf 31 oktober / NH Radio programma Vandaag de dag  13 

           november / Peter de Waard Kan IJmondse staalwoestijn weer duingebied worden? de Volkskrant 14 november / Piet H. de Jong Waarom 

           het misging met de staalfabriek Tata Steel in een prachtig natuurgebied in de duinen Nederlands Dagblad 24 november / Pancras Dijk                  Van Idylle tot industrie. Saskia Sluiter schreef de geschiedenis van een landschap in de IJmond  De Ingenieur  decembernummer / NPO               radio 1  programma Dijkstra en Evenblij ter plekke 24 december

2024   Ab Winkel Boek: 'De Staalwoestijn' Verandering van een landschap, van Hoogovens tot Tata de Jutter. Dorpskrant van Wijk aan Zee    

           jaargang 43 nr. 1, januari 

           Caitlin Stooker Hoe moet het verder met het vervuilende Tata Steel? fd.Het Financieele Dagblad 6 januari

           Hedske Vochteloo De geschiedenis van het veranderende Tata-landschap IJmuider Courant 30 januari, Noord-Hollands Dagblad 31 

           januari